 Hier is het allemaal begonnen
Het Oostvaardersdiep neemt een bijzondere plaats in, in de geschiedenis van de polder van Zuidelijk Flevoland. Het is het oudste plekje van de polder!In de jaren ’60 van de vorige eeuw werd begonnen met de bouw van de dijk voor Zuidelijke Flevoland door de toenmalige Rijksdienst voor de IJsselmeerpolder (RIJP). Tegelijkertijd met de dijken werden ook twee kleine werkeilanden aangelegd van waaruit het enige gemaal en de Zuidersluis gebouwd zouden worden. Een van deze werkeilanden is het Oostvaardersdiep, het andere ligt direct tegenover het gemaal de Blocq van Kuffeler. Het gemaal is het op een na grootste gemaal van zijn soort ter wereld, is het grootste gemaal van Nederland en is volledig verantwoordelijk voor het droog houden van de hele polder van Zuidelijk Flevoland!Voor de aanleg van het gemaal en de sluis werd midden in het water van het IJsselmeer in 1962 een speciale ringdijk aangelegd welke droog werd gemalen (foto 1).Op dit kleine stukje land werden gemaal en sluis letterlijk vanaf de bodem opgebouwd. Rond dezelfde tijd zijn ook de twee werkeilanden aangelegd (foto 2). Op 22 april 1964 werd bij het Oostvaardersdiep een ‘dienstpension’ opgeleverd dat geschikt was voor permanente bewoning (foto 3). Het bestond uit het pension zelf, een woning en een schuur en was geheel per schip aangevoerd. Voor het ‘verzorgen van inwonende personen’ werd door de RIJP het echtpaar Schinkel aangesteld. Er werden ook dienstwoningen (foto 4) gebouwd en er werden bomen aangeplant. In 1966 werd het laatste stukje van de dijk van Zuidelijk Flevoland gestort bij het Oostvaardersdiep (foto 5) en kon de ringdijk van het gemaal en de sluis worden afgebroken (foto 2). Vanaf 18 oktober 1967 begon het gemaal de polder droog te malen en op op 28 mei 1968 vielen de 43.000 ha van Zuidelijk Flevoland droog. Het gemaal De Blocq van Kuffeler had slechts zeven maanden nodig om al het water eruit te pompen (foto 6). In 1969 werden op het grasveld op het Oostvaardersdiep de eerste bomen van Zuidelijk Flevoland geplant (1). Hoewel de bomen nu dus ruim 40 jaar oud zijn, zijn ze niet te herkennen als de oudste aangeplante bomen van Almere als je op de dikte van de bomen af zou gaan. Dat komt omdat ze in een zandlichaam zijn aangeplant en de schrale grond belemmerd de groei ernstig. Ze hebben daardoor wel een mooie compacte vorm gekregen. Rondom het pension is aan het einde van de jaren zestig ook nog een heg aangeplant. Het is daarmee de oudste heg van Almere. Woningen De 15 originele dienstwoningen van de RIJP waren gebouwd in de hoogtij dagen van de koude oorlog. Het gemaal en de sluis werden dan ook gezien als strategisch belangrijke locaties en daarmee potentiele doelwitten voor vijandige aanvallen. Vanwege deze dreiging is toen besloten om onder alle dienstwoningen atoomschuilkelders te bouwen voor de bewoners. Deze kelders zijn gemaakt van speciaal ca. 30cm dikke betonnen wanden en zijn hermetisch van de buitenwereld af te sluiten door middel van een zware stalen deur. In de deur is het enige raampje van de kelder, met een diameter van nog geen twee centimeter. Boven de deur zit een speciaal luchtfilter om de kelder te voorzien van verse lucht zonder besmettingsgevaar. De kelders waren allemaal ingericht met stapelbedden en een forse voorraad noodrantsoenen. Tussen de kelders bevonden zich onderaardse gangen welke in noodgevallen de bewoners de mogelijkheid bood om naar een aangrenzende kelder te vluchten. Na het afronden van de inpoldering bleven sommige bewoners op het Oostvaardersdiep wonen en werd de rest van de huizen betrokken door nieuwe gezinnen. Eind jaren ’80 werd het duidelijk dat de huizen in dermate slechte staat waren dat het niet lang meer zou duren voordat ze onbewoonbaar verklaard zouden worden. De toenmalige bewoners zijn toen met de gemeente Almere overeengekomen dat zij de grond van het Oostvaardersdiep zouden kopen, de oude woningen zouden laten slopen en saneren (vanwege asbest), en nieuwe woningen zouden laten bouwen welke zouden voldoen aan de moderne eisen. In samenwerking met een architect werd besloten om de funderingen en de kelders van de oude dienstwoningen intact te laten en de nieuwe woningen in een vergelijkbare stijl weer op te bouwen. Halverwege de jaren ’90 waren de nieuwe huizen klaar. Op dit moment wonen er in de 15 huizen ruim 30 mensen. |
OVERZICHT
1962 1964 1967 1968 1969 FOTOS
|
Oostvaardersdiep
Uniek wonen in Almere
